ปาย ในปัจจุบัน ไม่เหมือน สิบปี่ก่อนที่ผมเคยรู้จัก ก่อนหน้านี้ปายมีแต่เกสท์เฮ้าสท์เล็กๆ เป็นบ้านไม้ 1-2 ชั้น แค่พออยู่ได้ นักท่องเที่ยวมีแต่ฝรั่ง นักท่องเที่ยวต้องเดินทางโดยสารรถแดง (บขส) มาเที่ยวหรือขาลุยหน่อยก็บิดมอเตอร์ไซท์มาจากเชียงใหม่

พวกฝรั่งชอบมาล่องแก่งลำน้ำปาย มีชื่อเสียงในระดับต้นๆ คือ ล่องแก่แม่เย็น ฝรั่งชอบเช่ามอเตอร์ไซท์ขับเที่ยวเล่นรอบตัวเมืองชั้นนอก เช่น ห้วยน้ำดัง น้ำตกมอแปง บ้านน้ำฮู วัดพระธาตุแม่เย็น เป็นต้น

ปายในวันนี้ นักธุรกิจต่างเมืองเข้ามาทำรีสอร์ท ทัวร์ ร้านอาหาร ร้านค้ามากขึ้น ราคาที่ดินวิ่งไปถึง 7 หลักต่อไร่ ช่วงเทศกาลปลายปี ใครๆ ก็เรียกว่าปายทะลัก ถนนคนเดินปาย แทบจะไม่ได้เที่ยวอะไรเลย ต้องไหล ไปเรื่อยๆ แน่นซ้ายแน่นขวาไปหมด อาหารไม่พอ รถติด น้ำม้นก็แย่งกันเติม อาหารต้องเข้าคิวกันทาน ที่พักเต็มหมด ต้องหาที่กางเต้นท์กันเอง ไปเที่ยวปายช่วงปีใหม่ ผมไม่แนะนำครับ เที่ยวก่อนสัก 1 อาทิตย์ หรือหลังสัก 1 อาทิตย์ดีกว่า ต้องยอมลางานไปเที่ยวจะได้ไม่เสียอารมณ์ ประหยัดค่าที่พักได้ตั้งเยอะ ไม่ต้องเสียค่าเซอร์วิสชาร์ต

แนะนำแหล่งท่องเทียว บ้านสวนวัดจันทร์ (35 กม. จาก อ.ปาย) ไกลหน่อย ใช้เวลาสัก 2-3 ชม. หากชอบแบบวิธีธรรมชาติไม่ฟุ้งเฟ้อ ผมรู้สึกว่าตอนนี้นักท่องเที่ยวเริ่มรู้จักที่นี่มากขึ้นหลังจากที่ผมเขียนแนะนำมาหลายปี ขอย้ำครับว่าไกลและไปลำบาก

• ห้วยน้ำดัง พลาดไม่ได้กับคนตื่นเช้า โอกาสดีๆ กับการชมทะเลหมอก กับแสงสีทองของตะวันอ่อนๆที่ค่อยๆสอดแทรกมากลางหุบเขา
• น้ำตกเมืองแปง ธรรมชาติกลางป่า ไม่ไกลจากตัวเมืองปาย
• วัดพระธาตุเจดีย์แม่เย็น จุดชมวิวเมืองปายบนระเบียงไม้ของวัด
• วัดน้ำฮู อันมีประวัติศาสตร์ตั้งแต่สมัยพระนเรศวรฯ  อย่าลืมนมัสการหลวงพ่ออุ่นเมือง
• หมู่บ้านยูนนาน ถ่ายรูปกับบ้านดิน จีนยูนนาน โล้ชิงช้าชาวขาว ทานอาหารกลางวันขาหมูยูนนาน
• แวะถ่ายรูปกับ coffee in love และแวะถ่ายรูปกับสะพานประวัติศาสตร์สมัยสงครามโลกครั้งที่ 2 ก่อนแวะเที่ยวชม กอแลน หรืออาบน้ำแร่ที่ปายฮอทสปริง ซึ่งต่อน้ำแร่จากบ่อน้ำพุร้อนท่าปาย
• แล้วค่อยเดินเตร่บนถนนคนเดินปาย (เริ่ม 5 โมงเย็น ถึง 4 ทุ่ม)
• หาอาหารมื้อเย็นแถวถนนคนเดิน ผมแนะนำ ร้านบ้านปาย น่าจะดูเด่นสุดบนถนนสายนี้
• สำหรับคำถามกับ แหล่งท่องเที่ยวยอดฮิต ปางอุ๋ง (ผมแยกข้อมูลท่องเที่ยวไว้ให้ต่างหากเลย)

การเดินทางไปปาย

• รถยนต์ จากกรุงเทพฯ-เชียงใหม่ ประมาณสัก 695 กม. หากขับเร็วก็ประมาณ 8 1/2ชม ผมแนะนำใหัที่เชียงใหม่ก่อน 1 คืน แล้วรุ่งขึ้น ขับต่อไป อ.แม่ริม อ.แม่แตง สังเกตุตลาดเมื่อเข้าใกล้ จะมีป้ายไป ปาย ทางซ้ายมือ ทางหลวง1095 เลียวเลย แต่ผมแนะนำให้เติมน้ำมันซะ ที่ อ.แม่แตงให้เต็มถังก่อน (อย่าลืม) จากอ.แม่แตงทางเริ่มขึ้นเขาแล้วตรงตามทางไปเรื่อย จะผ่าน แหล่งท่องเทียว คือ โป่งเดือดป๋าเป๋ ห้วยน้ำดัง แล้วลงเขาสู่ทางราบ อ.ปาย ใช้เวลาทั้งหมดประมาณ 3 ชม.
• รถตู้โดยสาร วีธีนี้ดูเหมือนว่าจะได้รับความนิยมมากที่สุด ผมแนะนำ aYa Service: ปายโทร 053-699888, เขียงใหม่ โทร. 053 247889 ราคา 150 บาท ต่อ คน ต่อเที่ยว รับส่งถึง โรงแรม มีรถออกทุกชั่วโมงในเวลากลางวันตั้งแต่ 9.00 น.
• รถโดยสารประจำทาง จากกรุงเทพฯ มีรถโดยสารประจำทางปรับอากาศของบริษัทเอกชน ออกจากสถานีขนส่งสายเหนือหมอชิต 2 ถนนกำแพงเพชร ทุกวันๆ ละ 1 เที่ยว 
  สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ บริษัท เมืองเหนือยานยนต์โทร. 02-9363587-8

จากเชียงใหม่ มีรถโดยสารประจำทางทั้งธรรมดาและปรับอากาศ วิ่งบริการ 2 เส้นทาง คือ

1. สายเชียงใหม่-แม่สะเรียง-แม่ฮ่องสอน มีบริการวันละหลายเที่ยว ตั้งแต่เวลา (ทางหลวงหมายเลข 108) 06.30-21.00 น.ใช้เวลาเดินทางถึง อำเภอแม่สะเรียง 4 ชั่วโมงถึงแม่ฮ่องสอน 8 ชั่วโมง
2. สายเชียงใหม่ ปาย แม่ฮ่องสอน มีบริการวันละหลายเที่ยว ตั้งแต่เวลา (ทางหลวงหมายเลข 107 และ 1095) 07.00-12.30 น. ใช้เวลาในการเดินทาง ประมาณ 6 ชั่วโมง (เชียงใหม่ ถึง แม่ฮ่องสอน) รายละเอียดติดต่อบริษัท เปรมประชาขนส่ง จำกัด โทร. 053-611318 รถสี่ส้ม วิ่งช้าหน่อยแต่ได้บรรยากาศดีเลยทีเดียว ราคา 60 บาทต่อเที่ยว เครื่องบินไปปาย บินไป-กลับ เชียงใหม่-ปาย, เชียงใหม่-ปาย ทุกวัน

ที่พักปาย

เที่ยวปาย

แผนที่ปาย

สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ :  ททท.สำนักงานแม่ฮ่องสอน 053-612982-3